AIS niet verplicht voor pleziervaart op de Schelde
Pleziervaart op de Schelde hoeft NIET (!) uitgerust te zijn met AIS. Daarover gaan veel misleidende verhalen. Voor de vele jachten die naar Antwerpen willen komen is dit zeker een opsteker.
Opfrisser
Het Automatic Identification System (AIS) is een elektronisch communicatiesysteem dat de actuele positie, koers en snelheid van schepen weergeeft op radarschermen en kaartplotters.
Het stuurt onderliggende informatie van het schip door zoals de reisdoelen, de bemanning, de lading of uitgevoerde taak of de afmetingen van het schip. Maar ook het MMSI nummer, de onderlinge afstand tussen de AIS-dragers en alarm bij aanvaringsdreiging.
Waar komt het hardnekkige gerucht van die AIS verplichting op de Schelde vandaan? De Beneden Zeeschelde vanaf de Nederlands/ Belgische grens tot voorbij stad Antwerpen, het gebied van de Port of Antwerp – Bruges, het Stadshavengebied en de binnenwaterwegen ressorteren onder verschillende bevoegdheden.
Zie kaart met zone-indeling onderaan dit artikel.

Varen op de Schelde
Jachten die over de Schelde vanuit het Noorden (Zeeland, Noord Brabant en verder) of het Westen (Noordzee) komen, passeren wel langs-, maar niet door het dokkengebied van de Port of Antwerp – Bruges en moeten dus niet voldoen aan de AIS richtlijn, noch aan de vereiste van een verplicht stuurbrevet, voor jachten minder dan 15 meter lang en niet sneller dan 20 km/u.
AIS in het Port of Antwerp – Bruges dokkengebied
De beheerder van het gebied van de Port of Antwerp-Bruges (POA-B), dat zich zowel over linkeroever als rechteroever van de Schelde uitstrekt over talloze dokken en kanalen, regelt het zeer drukke beroepsscheepvaartverkeer. De POA-B autoriteit doet er alles aan om dit vlot en efficiënt te laten verlopen. Vandaar dat ze meer grip willen hebben op de passerende pleziervaart die doorgaans twee belangrijke routes volgt in het POA-B gebied:
Noord – Zuid route in de haven
van en naar het Schelde-Rijn kanaal in het noorden door de Kanaaldokken B 1 en B2, het Hansadok, het 5de havendok, het Amerikadok en het Straatsburgdok in het zuiden van het POA-B gebied.
Oost – West route in de haven
van en naar het Albertkanaal in het oosten en de Royersluis in het westen, door het Amerikadok en het Straatsburgdok in het POA-B gebied.
Van en naar de Schelde: De Royersluis wordt helemaal vernieuwd en is buiten werking. De pleziervaart van en naar de Schelde wordt geacht de Kattendijksluis te nemen. Hierdoor vermijden jachten de passage door het Port of Antwerp – Bruges gebied.

Alle dokken ten zuiden van die denkbeeldige Oost – West lijn in het POA-B gebied maken deel uit van de Antwerpse Stadshaven: het Asia-, Hout-, Kattendijk-, Verbindings- en Willemdok.
AIS is in dit Stadshavengebied inclusief de Kattendijksluis NIET verplicht.
Marifoon: aanmelden of bereikbaar zijn?
Op de Schelde
Wel is het belangrijk om, van zodra men de Schelde opvaart (uit Breskens, Vlissingen, Terneuzen, Paal, Hansweert, Hoedekenskerke, Walsoorden, zelfs Doel- of Lillo haven) men zich aanmeldt over de marifoon. De verkeersbegeleiding kan zo je jacht makkelijker ‘taggen’ op de digitale, interactieve cartografie die de loodsen aan boord van de beroepsvaart ook gebruiken. Zo kunnen ze de pleziervaart vlotter contacteren, bvb bij maneuvers of bij het passeren.
Aanmelden is geen verplichting maar er is wel bereikbaarheidsplicht. De pleziervaart op de Schelde wordt geacht de marifoon aan boord in te stellen op het marifoonblokkanaal in de zone waar men vaart. Men moet je via de VHF kunnen bereiken.
In Port of Antwerp – Bruges, Stadshaven Antwerpen en jachthaven Willemdok
Hier gelden ook aanmeldings- en uitluisterverplichtingen.
